Titel Leupe: Caart van de doorsnyding van Para Creeq tot de rivier Suriname, tusschen de gronden hierby geëxpliceert.
Stroomopwaarts van Waterland buigt de Surinamerivier weer scherp naar het zuidwesten en komt dan ter hoogte van de plantages Smalkalden en La Vigilantie hemelsbreed tot op zo’n 4 kilometer van de westelijker gelegen Parakreek of -rivier. Kort voor 1740 werden van gouvernementswege serieuze plannen opgevat voor de aanleg van een waterverbinding, die enkele jaren later, onder het bewind van gouverneur mr. Johan Jacob Mauricius, inderdaad tot stand kwam. Doel van deze doorsnijding was in de eerste plaats het verbeteren van de afvoer uit de Parakreek, waar de plantages vaak te maken hadden met wateroverlast. Daarnaast konden de planters hogerop aan de kreek langs deze weg gemakkelijker hun producten naar Paramaribo vervoeren.
Deze projectkaart geeft het beoogde tracé van de doorsnijding aan, met ernaast vermeld de relatieve hoogteverschillen in voeten en duimen. De maker was de hoofdingenieur Pierre-Dominique Desmarestz (ook: Desmaretz, Desmaretsz), die gedurende de jaren 1734-1743 belast was met de bouw van het fort Nieuw Amsterdam en in deze periode incidenteel ook kaarten en ontwerpen voor andere werken leverde.
Het noorden is links.
Schaalstok van Sestigh kettingen Rijnlandse, ijder kett:E 66: Voeten = [ca. 1 : 8.300].
vervaardiger Desmaretz, P.D.(landmeter / kaartenmaker)
periode 1740-1743
materiaal papier
soort tekening
techniek ingekleurde tekening
inscriptie Explanations: [upper right] a key to the letters A to H : A:B: Gronden toebehorende aen Jacob de Pina, nu David uz [= Uziel] D’Avilar. C:D: Gronden van David uz D’Avilar. E:F: Gronden van Erven Salomon Jos: Levij. G:H: Gronden van de Wed: Rodrigo nu Corn:s Fock. Desmaretz, P.D.
afmetingen 64 x 22,5 cm.
nummer VEL1759
eigenaar Nationaal Archief
Bron: Atlas of Mutual Heritage
Originele scan: Nationaal Archief VEL1759
Het hoogteprofiel van het tussenliggende land werd in 1741 als voorbereiding op het project opgemeten en getekend door Jacobus Reijnet, een militair afkomstig uit Maagdenburg in Duitsland die in Suriname actief was als landmeter in de periode 1732-1742.
Schaal: niet aangegeven; werkelijke afstanden en hoogteverschillen vermeld op de kaart in kettingen en duimen [ca. 1 : 13.500].
vervaardiger Reijnet, Jacobus(landmeter / kaartenmaker)
periode 1741
materiaal papier
soort tekening
techniek ingekleurde tekening
inscriptie Explanations: [below centre] a note and a key to the letters a to e : NB. De schaal van de Lenghte is Kettings maat; en die van de Waterpassing en het profil is Voetmaat, sulx geene proportie met malkanderen kunnen hebben. ab. is een Dam langs d’Oopeningh van de Grond van D. D’Avilar, en 50 kett.n lang. bc. is 14 à 20 duijmen lager, en is lang 32 kett.n. cd. is 34 à 40 duijmen hooger als d’horizont en lang 56 kett.n. de. is doorgaans een swamp en 26 à 30 duijmen laager en lang 58 kett.n. Reijnet, Jacobus
afmetingen 22,5 x 38 cm.
nummer VEL1760
eigenaar Nationaal Archief
Bron: Atlas of Mutual Heritage
Originele scan: Nationaal Archief VEL1760
Op 13-12-1741 zijn de eigenaren van plantages aan de Para akkoord en overeengekomen dat er een lozing komt naar de Surinamerivier. Dit in verband met de voortdurende overstromingen van de plantages en gronden die daardoor beschadigen en onbruikbaar worden.
Beginnende op de lijn van de gronden van David Wi[ij]l Davilair en Jacob de Pina; door het land van de overleden jufr. Roderigo, nu Cornelis Fock, tot in de Para kreek.
De eigenaren zullen hiervoor geschikte slaven beschikbaar stellen en een financiele bijdrage leveren naar rato voor aankoop van de grond en verdere kosten die nodig zijn voor de doorsnijding. Jan Christoffel Welvaerd is hiervoor aangesteld als opzichter.
plantage / eigenaren | getekend door | aantal slaven | geldbedrag |
---|---|---|---|
Jean Dupeyrou | Jean Dupeyrou | 8 | 300 |
Pl. L'Esperance | Jean Andre Droilhet | 8 | 300 |
J. Tourton | J. Tourton | 3 | 300 |
pl. Altena | J. Meijers | 8 | 300 |
pl. Speijtie Backis | Jacoba Boogaart | 4 | 100 |
Anna Nauwijk | Jan Chr. Welvaert, Johannes Bock | 1 | - |
pl. Waetering | 5? | - | |
Cornelis Fock | Cornelis Fock | 3 | - |
pl. Esbeek | Jan Ch. Pinkernel | 1 | - |
pl. Magdeburg | Pierre Delachau | 2 | - |
pl. Onoribo | 5? | - | |
Sara Jacoba Boogaerdt wed Gillis Dannens | Sara Jacoba Boogaerdt wed Gillis Dannens | 11 | 300 |
Jan Christoffel Welvaert | Jan Christoffel Welvaert | 0 | 120 |
pl. Topibo | Jan Kors | 1 | - |
pl. De Vrijheit | Cornelis van Varik | 3 | - |
pl. Concordia | Jean Labadie per order van zijn moeder | 8 | 200 |
pl. Onverdagt | WC Strube qq | 3 | 50 |
pl. Onverwagt toebeh. erven Carel de Hoij, met approbatie van David de Hoij | Dirk van der Gaegh qq en WC Strube qq | 3 | - |
pl. Vollenhoove | Hendrik Jn Pikocq | 2 | - |
pl. Mocha | wed Bion | 5 | 120 |
pl. Loeffbeek | wed Jan de Loeff | 1 | - |
juffr. Pallak | Pietersen Visser | 2 | - |
Bron: Notariële archieven van Suriname - Nationaal Archief Den Haag, Archief 1.05.11.14, Inventaris 713, scan 52 t/m 55 (NL-HaNA_1.05.11.14_713_0052)